Ελένα Μεδέλ: Ragazza
Συμπαθάτε με
–ονειρεύομαι ότι σας σταματώ στη μέση του δρόμου–,
έχετε την καρδιά μου
κολλημένη στη σόλα του παπουτσιού σας
Και, τότε,
ανακαλύπτω επιπλέον ότι με τυλίγουν
τα γλυκά ήρεμα βιολετί μάτια σας.
Elena Medel: Ragazza
Discúlpeme
-sueño que le interrumpo en plena calle-,
lleva usted mi corazón
pegado a la suela del zapato
Y, entonces,
descubro que también me envuelve
el violeta dulce y calmo de sus ojos.
από τη συλλογή Mi primer bikini, DVD Ediciones, 2002
Η Ελένα Μεδέλ Ναβάρο [Elena Medel Navarro] γεννήθηκε το 1985 στην Κόρδοβα και ζει στη Μαδρίτη. Είναι ποιήτρια, μυθιστοριογράφος, κριτικός λογοτεχνίας και εκδότρια. Διευθύνει τον εκδοτικό οίκο ποίησης La Bella Varsovia. Έχει εκδώσει τα ποιητικά βιβλία Mi primer bikini (DVD, 2002, μεταφρασμένα στα αγγλικά και σουηδικά), Tara (DVD, 2006) και Chatterton (Visor, 2014), που συγκεντρώθηκαν στο Un día negro en una casa de mentira (Visor, 2015), τα δοκίμια El mundo mago. Cómo vivir con Antonio Machado (Ariel, 2015), Todo lo que hay que saber sobre poesía (Ariel, 2018) και Erudición sobre hormigas y rositas (CSIC, 2023), καθώς και το μυθιστόρημα Las maravillas (Anagrama, 2020), μεταφρασμένο σε δεκαπέντε γλώσσες (Βραβείο Francisco Umbral για το Βιβλίο της Χρονιάς 2020) που συμπεριλήφθηκε στη μακρά λίστα του Λογοτεχνικού Βραβείου Δουβλίνου 2023. Μεταξύ άλλων βραβείων, έχει κερδίσει το XXVI Βραβείο Loewe για Νεαρό/Νεαρή Δημιουργό.
❧
Νατάλια Βελάσκο: Η αναπνοή από τη μύτη
Η αναπνοή από το στόμα έχει τα θετικά της: ο κρύος αέρας
ναρκώνει τις εύθραυστες φωνές, και δεν σου προκαλεί ποτέ ναυτία
από τη μυρωδιά τροφής για στειρωμένες γάτες.
Πρέπει ν’ ανοίξεις το στόμα για να ξεράσεις όλες τις τρίχες
που πέφτουν την άνοιξη·
πρέπει να κλείσεις το στόμα για να πεις γυναίκα.
Οι μύγες δεν ξέρουν τίποτα για εμάς.
Natalia Velasco: Respirar por la nariz
Respirar por la boca tiene sus ventajas: el aire frío
anestesia las voces frágiles, y nunca llega la náusea
del olor a comida para gatas castradas.
Hay que abrir la boca para vomitar todo el pelo
que se cae en primavera;
hay que cerrar la boca para decir mujer.
Las moscas no saben nada de nosotras.
από τη συλλογή Las hembras, Editorial Dieciséis, 2022
Η Νατάλια Βελάσκο Ουρκίθα [Natalia Velasco Urquiza] είναι ποιήτρια, γεννημένη στη Μάλαγα το 1998. Σπούδασε Μετάφραση και Διερμηνεία με γλώσσα εργασίας τα αγγλικά και τα νέα ελληνικά στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγας και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έχει συνεργαστεί με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά, όπως το Tales, μεταφράζοντας ιστορίες και ποιήματα από τα ελληνικά. Ήταν η νικήτρια της έβδομης έκδοσης του διαγωνισμού Ucopoética (2019) και εμφανίστηκε στις ανθολογίες Temblor (Bandaàparte, 2019) και Voy de cabeza και Mantra (Αντιπρυτανεία Πολιτισμού και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου της Μάλαγας, 2019 και 2020). Η πρώτη της ποιητική συλλογή, El cielo de la boca (Letraversal) εκδόθηκε το 2020.
❧
Βιρχίνια Αγκιλάρ Μπαουτίστα: Δήθεν
Μπορώ να προσποιηθώ
σοβαρές υποχρεώσεις
αν ανοίξω το βήμα μου.
Virginia Aguilar Bautista: Apariencia
Puedo fingir
graves obligaciones
si aprieto el paso.
από τη συλλογή Seguir un buzón, Editorial Renacimiento, 2010
Η Βιρχίνια Αγκιλάρ Μπαουτίστα [Virginia Aguilar Bautista] γεννήθηκε στη Μάλαγα το 1977, έχει πτυχίο Νομικής από το Πανεπιστήμιο της Μάλαγας και μεταπτυχιακό στον Πολεοδομικό Σχεδιασμό από το Πανεπιστήμιο Rey Juan Carlos της Μαδρίτης. Ανάμεσα στις επιρροές της αναφέρει ποιητές όπως ο José María Fonollosa, ο Wallace Stevens και η Wislawa Szymborska. Για τη συλλογή ποιημάτων Seguir un buzón της απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό ποίησης νέων της Ανδαλουσίας, του Ανδαλουσιανού Ινστιτούτου Νέων το 2009.
❧
Ενρίκε Φουεντεμπλάνκα: Όλα τα πλάσματα του κόσμου καταρρέουν
Υπάρχει ένα νεκρό σκυλί
κάτω από το φως του Αυγούστου.
Στη μνήμη μου,
εκείνες οι μέρες τρεμοπαίζουν
σαν λουλούδια πάνω σε νερό που βράζει.
Υπάρχει ένα πτώμα
που ένα παιδί παρατηρεί συνεπαρμένο,
μια εκκρεμής εικόνα (για το μέλλον)
ζεστή σαν κάρβουνο
μετά τη στάχτη.
Enrique Fuenteblanca: Todos los seres del mundo se desploman
Hay un perro muerto
bajo la luz de agosto.
En mi memoria,
esos días hormiguean
como flores sobre agua que hierve.
Hay un cadàver
que un niño observa fascinado,
una imagen pendiente (para el futuro)
caliente como el carbón
tras la ceniza.
από τη συλλογή Notas para un papel que arde, Editorial Letraversal, 2022
Ο Ενρίκε Φουεντεμπλάνκα [Enrique Fuenteblanca] γεννήθηκε στη Σεβίλλη το 1996. Είναι συγγραφέας, μοντέρ, παραγωγός και εικαστικός. Είναι συγγραφέας των βιβλίων Des-naturalaciones (Editorial Libero, 2020), Incendio/Alejandría (Bandaáparte Ediciones, 2021) και Notas para un papel que arde (Letraversal, 2022). Εργάζεται στην BNV Producciones, ως παραγωγός και συντονιστής εκθέσεων και εκδόσεων/καταλόγων για εκθέσεις, συνέδρια και ταινίες με το ψευδώνυμο Pedro G. Romero. Είναι ενεργό μέλος της Ανεξάρτητης Πλατφόρμας για Μοντέρνες και Σύγχρονες Σπουδές Φλαμένκο (Plataforma Independiente de Estudios Flamencos Modernos y Contemporáneos). Συνεργάζεται, ως συντάκτης κειμένων, με το μουσείο Centro de Arte Reina Sofía.
❧
Φρανθίσκο Κουμπιάν: Αγαπητέ χρόνε
Αγαπητέ χρόνε
ποτέ μου δεν σε κατάλαβα
αν και από δικό σου υλικό είμαστε φτιαγμένοι
Πετάει μια πεταλούδα
ανοίγω το παράθυρο
μα δε φεύγει.
Αγαπητέ χρόνε
όταν κοιτάς στον καθρέφτη
τι βλέπεις;
Κρώζει ένα κοράκι στην πληγή μου,
εκεί είσαι εσύ;
Κακώς ρώτησα
δεν θα μου δώσεις απαντήσεις
Ακατάβλητος στην ξαγρύπνια
ξεχασμένος στον ύπνο
μού προσφέρεις την υπομονή
την αμφιβολία
το απέραντο δέος
κι ώρες ώρες χασομεράς
με ένα φύλλο που αιωρείται
εν μέσω της πτήσης του
με το ψιθύρισμα του ανέμου στη σίκαλη
ή τις θλιμμένες κόρνες των εμπορικών πλοίων
και ξαφνικά σταματάς
στα μάτια του αγίου
Στις απέραντες εποχές
στους αιώνες των αιώνων
εν μέσω πλανητών
που εκρήγνυνται στο διάβα σου
στο αχανές διάστημα
όπου μερικές φορές χάνεσαι,
άραγε όλα αυτά είσαι εσύ;
Αγαπητέ χρόνε
κακώς ρώτησα…
Θα σου κάνω ένα δώρο
Μ’ ένα ηλιακό ρολόι
θα μπορέσεις να φροντίσεις τη σκιά μου;
Με μια κλεψύδρα
θα με αποκρυπτογραφήσεις;
Μη σταματάς
αγαπητέ χρόνε
μη διακόπτεις το ταξίδι σου
μη μ’ αφήνεις μόνο μου
τον νου μου να συστρέφει
τα αρχαία σου σωθικά
μη μ’ αφήνεις μόνο μου
Το ποτάμι όπου πηγαίνω και ψαρεύω
αυτό είναι ο χρόνος
Όταν κλείνεις τα βλέφαρα
αγαπημένη
Francisco Cumpián: Querido tiempo
Querido tiempo
yo nunca te entendí
y tuya es la materia de la que estamos hechos
Vuela una mariposa
abro la ventana
pero no se va
Querido tiempo
cuando miras al espejo
¿qué ves?
Grazna un cuervo en mi herida
¿ahí estás tú?
Mal hecha la pregunta
no me darás respuestas
Atento en la vigilia
olvidado en el sueño
me ofreces la paciencia
la duda
el infinito asombro
y a veces te entretienes
con la hoja prendida
en mitad de su vuelo
el susurrar del viento en el centeno
o en las tristes bocinas de los barcos mercantes
y de pronto te paras
en los ojos del santo
En las vastas edades
en los siglos y siglos
en medio de planetas
que estallan a tu paso
en el inmenso espacio
donde a veces te pierdes
¿todo eso eres tú?
Querido tiempo
mal hecha la pregunta…
Voy a hacerte un regalo
Con un reloj de sol
¿podrás cuidar mi sombra?
Con un reloj de arena
¿me descifrarás?
No te detengas
querido tiempo
no ceses en tu viaje
no me abandones solo
mi mente retorciendo
tus antiguas entrañas
no me abandones solo
El río donde voy a pescar
eso es el tiempo
Cuando cierras los párpados
amada
από τη συλλογή Confín, Editorial Letraversal, 2022
Ο Φρανθίσκο Κουμπιάν Μουνιόθ [Francisco Cumpián Muñoz] (Αντεκέρα, Μάλαγα, 1951) είναι ποιητής, ραψωδός και τυπογράφος. Για αρκετά χρόνια διηύθυνε το βιβλιοπωλείο ποίησης Árbol de Poe, στη Μάλαγα. Το ποιητικό του έργο από το 1983 έως το 2006 συγκεντρώνεται στη συλλογή La esquina dorada (2006). Στη συνέχεια δημοσίευσε τα βιβλία: El amor se esconde, Mirando hacia otro lado, Cigara Içalmez, Hogaza de mi pan, agua que corre, jinete cabalgando, cebra sola, Hombre parado, Ventura, En el jardín, Transiberiano, El rapto de las hormigas, Confín.
❧
Πάουλα Μελτσόρ: Ποιήματα στη σκιά
Θέλω να γράψω σήμερα ένα από κείνα τα ποιήματα
τα φωτεινά και δροσερά
όπου ποτέ δεν συμβαίνει τίποτα.
Όπου υπάρχουν μόνο σιντριβάνια,
παιδιά να τρέχουν γύρω τους.
Κόσμος στα παγκάκια που τρώει σπόρια και σκέφτεται
τις γάτες του
τους νεανικούς του έρωτες
ή πόσο θλιβερό είναι το καλοκαίρι
[όταν δεν είσαι παιδί που τρέχει στο σιντριβάνι.
Θα ’θελα πολύ να είμαι για σένα
η σκιά μιας συκιάς,
μια φέτα τραγανό καρπούζι.
Η επιστροφή στο σπίτι το σούρουπο
μετά από μια μέρα στην πισίνα, με τα μαλλιά βρεγμένα,
όταν είσαι δεκαπέντε χρονών.
Το καλοκαίρι δεν έχει ξεκινήσει κι έχουμε
όλο τον χρόνο μπροστά μας. Μπορούμε ακόμη να είμαστε νέοι,
σ’ αυτό το ποίημα.
Paula Melchor: Poemas a la sombra
Quiero escribir hoy uno de esos poemas
luminosos y frescos
donde nunca pasa nada.
Donde solo hay fuentes,
niños corriendo a su alrededor.
Gente en los bancos que come pipas y piensa
en sus gatos
en sus amores de juventud
o en lo triste que es el verano
[cuando no eres un niño que corre en la fuente.
Me encantaría que fuera para ti
la sombra de una higuera,
una tajada de sandía crujiente.
La vuelta a casa al atardecer
un día de piscina, con el pelo mojado,
cuando tienes quince años.
El verano no ha empezado y tenemos todavía
todo el tiempo. Podemos ser jóvenes aún,
en este poema.
από τη συλλογή Amor y pan, Editorial Letraversal, 2022
Η Πάουλα Μελτσόρ [Paula Melchor] γεννήθηκε στην Σεβίλλη το 2000. Ζει στην Γρανάδα όπου σπουδάζει Συγκριτική Λογοτεχνία στο εκεί Πανεπιστήμιο. Ποιήτρια και συγγραφέας της ποιητικής συλλογής Amor y Pan, βραβευμένο με το 1ο Βραβείο Letraversal. Έχει δημοσιεύσει ποιήματα σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά όπως το Zéjel ή το Caracol nocturna.
❧
Χουάνμα Πριέτο: Φίδι
Αποδέχομαι το ανάλαφρο τέλος της μέρας
περιπλανώμενος σε μολυσμένους υπονόμους,
ολοκληρώνομαι μες στις τύψεις
των αντιβιοτικών.
Αποφεύγω σαν ερπετό
οργανωμένες διαδρομές και ενδείξεις,
άμβωνες με ξινή μυρωδιά
και έρπω μέσα από αλουμινένια καταγώγια
αναζητώντας ρίγη.
Δέχομαι τη νίκη της νύχτας
σαν αποκοιμάται ο παλμός των πραγμάτων.
Και στο τέλος
μόνο στη σιωπή μπορώ να χωνέψω
τα κομμάτια του θηράματός μου
καταβροχθίζοντας:
κεφάλι
χέρια
στήθος
κοιλιά
ήβη
πόδια
αστραγάλους
δάχτυλα
πέλματα.
Juanma Prieto: Serpiente
Acepto el final leve del día
deambulando por infectas cloacas,
me cumplo en el remordimiento
de los antibióticos.
Me escabullo como un reptil
de rutas ordenadas e indicios,
de los púlpitos con olor ácido
y repto por tugurios plateados
en busca de escalofríos.
Asumo la victoria de la noche
si dormita el pulso de las cosas.
Y al final de todo
solo en silencio puedo digerir
los segmentos de mi presa
engullendo:
cabeza
brazos
pecho
vientre
pubis
piernas
tobillos
dedos
pies.
από τη συλλογή Noctívagos, Editorial La Bella Varsovia, 2011
Ο Χουάν Μαρία Πριέτο Ρολδάν [Juan María Prieto Roldán] γεννήθηκε στην Κόρδοβα το 1982. Σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Κόρδοβας, όπου εκπόνησε και τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο: «La recepción de Góngora en Ricardo Molina, Pablo García Baena y Julio Aumente. Análisis e implicaciones críticas». Έχει συνεργαστεί με πολλά λογοτεχνικά περιοδικά όπως Bar Sobia, Eclipse, Mitad doble και Espacio habitado. Έχει δημοσιεύσει τις ποιητικές συλλογές Noctívagos (2011) και La fundación (2019).
/./././
H συλλογική μετάφραση των 7 ποιημάτων έγινε την άνοιξη του 2024 στο πλαίσιο των μαθημάτων λογοτεχνικής μετάφρασης ισπανικά>ελληνικά που διδάσκει ο καθηγητής Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ. Συμμετείχαν οι φοιτήτριες/φοιτητές: Ρίκα Γιουβανέλλη, Παντελής Κουτσιανάς, Μαρία Μανωλοπούλου, Βίκυ Παπακώστα, Γιάννης Παπλωματάς.
Θερμές ευχαριστίες στην ποιήτρια και μεταφράστρια Ιφιγένεια Ντούμη για την τελική «πινελιά».
