Οι ιστορικοί της τέχνης έχουν ασχοληθεί εμπεριστατωμένα με τον Αλέκο Φασιανό και την ζωγραφική του, τις έξι τουλάχιστον τελευταίες δεκαετίες ενώ ο ίδιος έχει γράψει τουλάχιστον δεκαπέντε αυτοβιογραφικά και γενικά περί τέχνης και ποίησης, αλλά και για πολλά άλλα θέματα, βιβλία. Είχα τη χαρά να γράψω κατά καιρούς διάφορα κείμενα για τον ζωγράφο, θα ήθελα όμως με αυτό το σύντομο κείμενο να αναφερθώ σε μία εκδρομή.
Καλοκαίρι του 2003 στην Κέα. Πήγαμε για μπάνιο στην περιοχή των ήπιων βράχων της Ποιήεσσας, όπως τα έχει περιγράψει ο Σιμωνίδης. Μαγικό το τοπίο με καταγάλανα νερά και έναν αλμυρό αέρα, γεμάτο από τα αρώματα των βοτάνων που φύονταν στους γειτονικούς λόφους. Τα τζιτζίκια είχαν μονοπωλήσει την ηρεμία του τοπίου. Ο Φασιανός έβγαλε από ένα σακίδιο δικής του έμπνευσης και κατασκευής ένα διπλωμένο ύφασμα, που το παρουσίασε με μεγάλη υπερηφάνεια και με το δειλό χαμόγελο ενός παιδιού. Από τα σκηνικά μιας παράστασης στην Επίδαυρο που είχε επιμεληθεί, είχε περισσέψει ένα μικρό κομμάτι λινάτσας πασπαλισμένο με διάφορα χρώματα. Το έκοψε σε σχήμα αθλητικού μαγιό και έβαλε ως ζώνη μία κόκκινη υφασμάτινη φάσα. Υπήρχαν ακόμη οι καρφίτσες επάνω στα σημεία της ραφής. Το φόρεσε με χαρά και ενθουσιασμό αδιαφορώντας για την τραχύτητα του υφάσματος. Έβαλε τα γαλάζια του βατραχοπέδιλα, την κίτρινη μάσκα με τον φυσητήρα, πήρε το ασημί ψαροτούφεκο και μία κόκκινη μπάλα, όπως κάνει ο κάθε σωστός δύτης, και βούτηξε να ψαρέψει. Σε λίγα λεπτά βγήκε στην επιφάνεια κρατώντας το πρώτο ψάρι που είχε χτυπήσει. Ήταν ένας γύλος με όλα σχεδόν τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Επρόκειτο για ένα θέαμα σπάνιας ομορφιάς. Για εκείνον όμως ήταν ο εαυτός του και κάτι πολύ φυσικό. Ο εαυτός του όπως τον εξωτερικεύει με χρώματα στους υπέροχους πίνακές του.
Σαν καλός μάγειρας που είναι και αφού έπιασε μια καλή ψαριά, ξελέπιασε τα ψάρια με τον σουγιά του και τα έκοψε σε μικρά φιλετάκια. Προηγουμένως ενώ ο Φασιανός ψάρευε, καθάρισα ένα λείο βράχο με θαλασσινό νερό και μάζεψα αλάτι από κοντινές γούβες που υπήρχαν πάνω στα βράχια. Σε μια λεπτή στρώση αλατιού τοποθετήθηκαν τα λεπτά φιλετάκια που σκεπάστηκαν με μία ακόμη λεπτή στρώση. Με την βοήθεια του καυτού ήλιου, σε λιγότερο από δύο ώρες, ξεπλύναμε με ένα μπουκάλι νερό τα αλάτια και απολαύσαμε τα εξαιρετικά φιλετάκια ψαριού ως δώρα του Ποσειδώνα και του Απόλλωνα. Θα μας ζήλευαν ακόμη και οι Ιάπωνες με τα φημισμένα τους σούσι. Μακρύ το απόγευμα με ωραίες συζητήσεις και υπέροχες σιωπές. Ο Φασιανός σκιτσάρισε έναν ψαρά, ενώ ο ίδιος έγραψα ένα ποίημα για την Ποιήεσσα.
Ο Φασιανός είναι κατά την γνώμη μου ένας γνήσιος συνεχιστής της ζωγραφικής των αρχαίων αγγείων και των τοιχογραφιών. Ο νόστος τού έδινε δυνάμεις να δημιουργεί εκτός Ελλάδος, έχοντάς την όμως πάντα μέσα του. Αλλά και να δημιουργεί, ζωγραφίζοντας ασταμάτητα, όταν επέστρεφε στα πάτρια εδάφη μελετώντας διαρκώς την ιστορία, τη μυθολογία, τα παλιά και σύγχρονα ήθη και έθιμα.
Για τον νόστο αυτό και με αγάπη στην μνήμη του, παραθέτω μία επιστολή του γραμμένη πριν από είκοσι δύο χρόνια ακριβώς.
22.2.2022
