Το πρώτο παιχνίδι
Το πρώτο παιχνίδι που θυμάμαι να κρατάω ήταν μια κούκλα με σκούρο δέρμα και πανέμορφο πρόσωπο που φορούσε ένα κόκκινο φόρεμα. Τη λάτρεψα αυτήν την κούκλα.
Το πρώτο ψέμα
Το πρώτο που μου έρχεται στη μνήμη ήταν στις αρχές της πρώτης Δημοτικού. Είχα γράψει ένα λάμδα πάνω στο ξύλινο χωρίς λούστρο θρανίο (με περηφάνεια, θεωρώντας ότι το δικαιούμαι) και όταν θύμωσε η δασκάλα, τα έχασα και είχα το θράσος να ψιθυρίσω ότι δεν το έγραψα εγώ. Ακολούθησε η εύλογη τιμωρία να το τρίψω με γυαλόχαρτο –στη συνέχεια, συνηθισμένη τιμωρία για όσους μουτζούρωναν τα θρανία. Θυμάμαι ακόμα τη ντροπή μου για το ψέμα μου και την ταπείνωση που ένιωσα από το μάλωμα ενώπιον όλων.
Το πρώτο παραμύθι
«Η καρδιά της μάνας» από τις Χίλιες και μια νύχτες, το μόνο παραμύθι που μας έλεγε η μητέρα μου. Η αδελφή μου κι εγώ κλαίγαμε με μαύρο δάκρυ. Όταν απόκτησα την κόρη μου, το θυμήθηκα και συνειδητοποίησα ότι δεν θα της έλεγα ποτέ αυτό το παραμύθι. Ίσως είναι το μόνο από την προφορική παράδοση που θεωρώ ότι ανήκει σε μιαν άλλη εποχή.
Η πρώτη μέρα στο σχολείο
Τη θυμάμαι καλά. Από το άγχος έκανα εμετό στην τσέπη της ποδιάς μου μέσα στην τάξη, αλλά η κυρία Δάφνη, η νηπιαγωγός, δεν με μάλωσε. Αντίθετα, μου μίλησε γλυκά και με πήγε να πλυθώ στη βρύση της αυλής. Επειδή αναγκαστικά έπρεπε να βγάλω την ποδιά, ήμουν το μόνο παιδί που δεν φορούσε ποδιά εκείνη τη μέρα. Ντρεπόμουν που ξεχώριζα –ήταν μια δύσκολη μέρα.
Η πρώτη φωτογραφία
Με βάση το οικογενειακό άλμπουμ, μια «οικογενειακή» φωτογραφία, με τους γονείς, τα δυο αγόρια αδέλφια μου, την αδερφή μου κι εμένα, δίδυμα βρέφη. Όλοι κοιτούσαν τον φακό με χαμόγελο, εκτός από την αδελφή μου κι εμένα, φασκιωμένα μωρά λίγων μηνών, με απαθές βλέμμα, στην αγκαλιά της μάνας μας –δεκαετία του ʼ50.
Το πρώτο βιβλίο που διάβασα
Το πρώτο βιβλίο που διάβασα μόνη μου ήταν η Κοκκινοσκουφίτσα. Θυμάμαι τη ζωγραφιά εξωφύλλου: ένα κοριτσάκι που φορούσε κόκκινη κάπα με κουκούλα και έναν λύκο μισοκρυμμένο πίσω από ένα δέντρο, από όπου πρόβαλλε ένα στόμα με τεράστια δόντια. Είχα γοητευτεί που το μικρό κορίτσι στο τέλος τα έβγαζε πέρα με τον λύκο. Γοητεία κι ανατριχίλα.
Η πρώτη τιμωρία
Σίγουρα θα προηγήθηκαν πολλές άλλες στο σπίτι, αλλά θυμάμαι καλά τη δίκαιη αλλά ταπεινωτική τιμωρία στην πρώτη Δημοτικού που ανέφερα παραπάνω. Ήταν η τιμωρία για το πρώτο ψέμα (ή το πρώτο ψέμα που χαράχτηκε στη μνήμη μου) επειδή έγραψα το αρχικό μου πάνω στο ξύλινο θρανίο.
Το πρώτο κατοικίδιο
Το απέκτησα στα 34 χρόνια μου. Ένας υπέροχος, λατρεμένος κεραμιδόγατος.
Η πρώτη απογοήτευση
Σίγουρα ένα άδικο δημόσιο μάλωμα, από αυτά που κάποιες φορές συμβαίνουν στη ζωή. Το χειρότερο –και το μόνο που θυμάμαι καλά από τα παιδικά μου χρόνια– ήταν στο πρώτο δίμηνο της πρώτης Γυμνασίου, όταν η καθηγήτρια των μαθηματικών μας έβαλε ένα αιφνιδιαστικό πρόχειρο διαγώνισμα με δικές της ασκήσεις. Ήμουν η μόνη στην τάξη που πήρα 20 και το σχόλιο της καθηγήτριας ήταν πως η μεγάλη έκπληξη του διαγωνίσματος ήμουν εγώ, γιατί δεν είχα μαθηματικό μυαλό και αν οι ασκήσεις δεν ήταν δικές της θα νόμιζε ότι κάπου είχα βρει τις λύσεις. Μου αμφισβητούσε συγχρόνως την ικανότητα και την εντιμότητα. Η απογοήτευσή μου ήταν μεγάλη και επηρέασε την αγάπη μου για τα μαθηματικά.
Ο πρώτος έρωτας
Κάτι που είχα ξεχάσει. Έκτη Δημοτικού. Κόλλημα με τον πρώτο μαθητή της τάξης. Εκείνος δεν το κατάλαβε ποτέ.
Το πρώτο βιβλίο που έγραψα
Ένα πρωτόλειο (με τρεις αδέξιες ιστορίες) που έγραψα, με τίτλο Ήταν μια φορά ένα πυρηνικό εργοστάσιο, συγκλονισμένη από την πιθανότητα ατυχήματος σε πυρηνικό εργοστάσιο (συμπτωματικά, λίγο πριν από το ατύχημα στο Τσερνόμπιλ), όταν έκανα ένα μεταπτυχιακό στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και ένα από τα μαθήματα –το μόνο που με είχε ταρακουνήσει– ήταν το «Δίκαιο πυρηνικής ενέργειας», στις Βρυξέλλες, το 1984. Το βιβλιαράκι το έχω αποκηρύξει.
Η πρώτη φορά που κατάλαβα ότι κάτι πρέπει ν’ αλλάξει στην παιδική / εφηβική λογοτεχνία
Όταν ξεφύλλισα το φρεσκοτυπωμένο πρώτο μου βιβλίο που ανέφερα παραπάνω, κατάλαβα ότι πρόσθεσα μια σταγόνα στον ωκεανό των «άτεχνων» (και αισθητικά και ως περιεχόμενο) βιβλίων για παιδιά, που βγαίνουν κατά χιλιάδες, με κίνητρο προφανώς έναν συνδυασμό εύλογης ανησυχίας για τον κίνδυνο από τα πυρηνικά και αφελούς ναρκισσισμού. Ήταν για μένα ένα μάθημα αυτογνωσίας και άργησα αρκετά να γράψω τα έξι επόμενα (μια σειρά που κυκλοφορεί ακόμα από τη «Σύγχρονη Εποχή») και έχω αντίτυπά τους στη βιβλιοθήκη μου, ενώ από το πρώτο μου βιβλίο δεν έχω ούτε ένα.