Μετάφραση: Ούρσουλα Φωσκόλου
Γίνεται λόγος στην Ισπανία για άνθιση στην ποίηση, ως και για μια εποχή μεγαλείου. Σε ένα πρόσφατο πανόραμα της σύγχρονης ισπανικής ποίησης, που επιμελήθηκα για το περιοδικό της Βαρκελώνης El Ciervo, ξεχώρισα, μεταξύ άλλων, «τον πλούτο, το σθένος και την ποικιλία» της. Προσέθετα ότι «αυτή η ευτυχής πλειονοψηφία οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στη σύνδεση των διαφορετικών λογοτεχνικών γενεών που συμβιώνουν εδώ» και ότι «ναι, αυτός εδώ υπήρξε από αρχαιοτάτων τόπος ποίησης και οι νεότεροι δείχνουν ότι, αντί να τελεί υπό εξαφάνιση, η ποιοτική ποίηση, η μόνη που έχει αξία, έχει για τα καλά εγκατασταθεί στην εύφορη επικράτεια της Μάντσα».
Παρ’ όλο που τον τελευταίο καιρό ο όρος «νεαρή ποίηση» συνδέεται με αυτήν την ψευδοποίηση ή την παραποίηση που διακινείται μέσω των κοινωνικών δικτύων και δημοσιεύεται, χωρίς κανένα κριτήριο, σε εκδοτικούς οίκους που έχουν υπάρξει σοβαροί και σε άλλους που ποτέ δεν είχαν τη φιλοδοξία να γίνουν, με φαινομενικά εξαιρετικές πωλήσεις, η αληθινή νέα ποίηση βρίσκεται αλλού. Είναι γραμμένη από μορφωμένους ποιητές (οι περισσότεροι απόφοιτοι πανεπιστημίου) που διαβάζουν και έχουν διαβάσει (κάτι που δεν κάνουν, κατά δική τους ομολογία, οι παραποιητές), αγόρια και κορίτσια που, υπό τις ίδιες συνθήκες, βρίσκουν τη θέση τους στους καταλόγους αναγνωρισμένων εκδοτών, πολλές φορές χάρη σε βραβεία.
Πρόκειται για ποιητές που δεν αγνοούν την παράδοση και οι οποίοι, καινοτομώντας, μπορεί να χρειαστεί να την παραβιάσουν, αλλά τελικά γίνονται μέρος της. Για να δείξω αυτήν τη δύναμη, μπορώ να προσκομίσω ως παράδειγμα τρεις πρόσφατες ανθολογίες νέων Ισπανών ποιητών.
Η πρώτη απαρτίζεται από αστουριανούς ποιητές, τους οποίους επέλεξε ο Miguel Munárriz για να φτιάξει τη συλλογή Οι τελευταίοι του εικοστού. Ανθολογία ποίησης (1980-1997). Είναι οι Sergio C. Fanjul, Pablo Núñez, Fruela Fernández, Carlos Iglesias, Rodrigo Olay, Ruth Llana, Sara A. Palicio, Mario Vega, Miguel Floriano, Lorenzo Roal, Xaime Martínez, Candela de las Heras, Dalia Alonso, Carscar Díaz και Rocío Acebal.
Αν και κατάγονται από έναν συγκεκριμένο τόπο, αντιπροσωπεύουν ωστόσο πολύ καλά την εθνική παραγωγή. Η ανθολογία αυτή εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο Luna de Abajo (Οβιέδο, 2020).
Η δεύτερη, Όταν σταμάτησε να βρέχει. 50 φρέσκιες ποιητικές (Sloper, Palma de Mallorca, 2021), συγκεντρώνει στίχους από πενήντα ποιητές που γεννήθηκαν επίσης στο τέλος του αιώνα (μερικοί και μέσα σε αυτόν), έχει έναν λαμπρό πρόλογο του Ben Clark και έναν αναλώσιμο επίλογο της Luna Miguel.
Ο Clark επισημαίνει «μια πολύ ενδιαφέρουσα στιγμή για τη νέα ποίηση που γράφεται στα καστιγιάνικα». Αυτή των «παιδιών της ευημερίας», εκείνων που, παραδόξως, υπέφεραν και υποφέρουν από τις διαδοχικές οικονομικές κρίσεις που μαστίζουν επί σειρά ετών αυτή τη χώρα.
Τέλος, η τρίτη εμφανίζεται στον αριθμό 10 του περιοδικού Suroeste της Εξτρεμαδούρας, το οποίο γιορτάζει την πρώτη του δεκαετία και, εκτός από το να τιμά τη μνήμη του απροσδόκητου θανάτου ενός από τους κύριους υποστηρικτές του, του Antonio Franco, προσφέρει έναν υπέροχο τόμο 235 σελίδων αφιερωμένο στην «τρέχουσα ποίηση». Δεδομένου ότι είναι ένα περιοδικό «Ιβηρικής λογοτεχνίας», υπάρχουν ποιήματα στα Ισπανικά, Πορτογαλικά, Βασκικά, Γαλικιανά, Καταλανικά, Αστουριανά και Αραγονικά. Για κάθε περιοχή υπάρχει μια εισαγωγική μελέτη και ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα. Η πιο εκτεταμένη, φυσικά, είναι αυτή της ποίησης στα καστιγιάνικα: 12 ποιητές, επιλεγμένοι από τον Antonio Rivero Machina. Ακολουθούν οι υπόλοιποι επιμελητές και ο αριθμός ποιητών που επέλεξαν να παρουσιάσουν: Pedro Serra (Πορτογαλικά, 7), Montse Pena Presas (Γαλικιανά, 5), Martín López-Vega (Αστουριανά, 3), Jon Kortazar (Βασκικά, 5), Chusé Raúl Osón (Αραγονικά, 3) και Adrià Targa (Καταλανικά, 10).
Έχουμε στη διάθεσή μας, χωρίς καμία αμφιβολία, εκδόσεις που μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε καλύτερα το ποιητικό πανόραμα της χερσονήσου και, με την ευκαιρία αυτή, επιβεβαιώνουν τη μεγάλη στιγμή της ιβηρικής ποίησης.
[Ο ποιητής και κριτικός Álvaro Valverde είναι μόνιμος συνεργάτης του περιοδικού, με κείμενα που γράφει ειδικά για το Φρέαρ.]
