Ούτε στην τραμπάλα του φέισμπουκ υπάρχει ισορροπία. Το αίσθημα της αυτοεκπλήρωσης και το αντίπαλο αίσθημα της ανεπάρκειας ανεβοκατεβαίνουν μέσα στο στομάχι του χρήστη, ανάλογα με τη δημοφιλία του. Ακόμα όμως, χρήστη, κι αν είσαι τυχερός και τα αποτελέσματα σε κρατήσουν ψηλά στην τραμπάλα, θα φτάσει σύντομα η στιγμή που θα δεις κάποιον Άλλο στη διπλανή τσουλήθρα να στέκεται μειδιώντας ψηλότερα από σένα και να μη λέει να τσουλήσει. Τότε σκας με τον κόκκυγα κάτω και τη σπονδυλική σου στήλη διαπερνά ο ηλεκτρισμός του Φθθθόνου.
❧
Ο Φθθθόνος γράφεται κανονικά με τρία θήτα (εδώ ακολουθώ τη νεότερη, καμουφλαρισμένη του γραφή). Με εκείνον τον πρώτο τύπο γραφής τού αποδίδεται δίκαια η ηχητική αναλογία προς το συριστικό του θρόισμα καθώς έρπει μέσα στα φύλλα της καρδιάς. Η καρδιά επιθυμεί να διατηρήσει την αυτοδίκαιη αθωότητά της, σκέφτεται τον εαυτό της και βουρκώνει από ανωτερότητα. Φθθθ… εκείνος εεέρχεται… όμως, τυφλωμένη από τη χριστιανική καλοσύνη που δέχτηκε να εκπροσωπήσει, εκείνη δεν τον βλέπει να πλησιάζει… τον αφήνει να περάσει… φθθθ… αυτός τρυπώνει… εκείνη ξάφνου τον αντιλαμβάνεται, αλλά δεν τον αναγνωρίζει, τον νιώθει αλλά δεν τον ονομάζει. Θα τα δεχτεί όλα: θα πει είμαι οκνηρή, θα πει είμαι λαίμαργη, θα πει είμαι λάγνα και όλα θα ηχήσουν κάπως σαν σκοτεινά παράσημα. Όμως, είμαι φθονερή… όχι, αυτό δεν θα το πει ποτέ.
❧
Η παραδοχή ότι φθονείς είναι σπάνια. Μια τέτοια ομολογία μπλέκει τα πόδια της στην ισορροπία σου, ραγίζει το είδωλό σου. Δεν έχω ακούσει ποτέ κανέναν (άντε, μία εξαίρεση μόνο, κυριολεκτικά μία) να παραδεχτεί ότι υπέπεσε σε φθόνο. Ο φθόνος δεν είναι σκοτεινό παράσημο όπως η οκνηρία. Ή όπως η οργή. Με τα άλλα αμαρτήματα είσαι μια σταλιά περήφανος που σε επισκέφτηκαν, νιώθεις και λίγο μάγκας, αλητήριος με αυτεπίγνωση. Είσαι οριακά κουλ. Ή, στη χειρότερη περίπτωση, η παραδοχή σου μπορεί να επισύρει κάποιον οίκτο. Όμως, αλίμονο… αν παραδεχτεί κανείς ότι φθονεί, η αύρα του θα μοιάζει πια με γλίτσα, το πρόσωπό του θα μετατραπεί αυτομάτως σε μία απειλή, προελαύνουσα ή εν υπνώσει, για τους άλλους. Οι άλλοι πλέον θα ξέρουν. Εκείνη εκεί η καρδιά που παραδέχτηκε ότι φθονεί, αργά ή γρήγορα θα τυλίξει κι εμάς με τη διαβρωτική ξινίλα της τοξικότητας, σκέφτονται.
❧
Όμως είναι ο φθόνος τόσο σπάνιο (ενεργητικό) βίωμα όσο η παραδοχή του; Είναι δυνατόν να είμαστε όλοι θύματά του αλλά ΠΟΤΕ ΘΥΤΕΣ; Παραδεχτείτε τον τέλος πάντων. (Όχι εγώ ντε. Εγώ τι έχω να ζηλέψω;)
❧
Εντάξει. Η Αλαζονεία και η Απληστία είναι επίσης δύο αμαρτήματα που με δυσκολία παραδεχόμαστε, αλλά όχι εξίσου απρόθυμα όσο τον Φθόνο. Συχνά θα παραδεχτεί κάποιος τον ναρκισσισμό του ή ότι είναι «λίγο σνομπ». Θα ακούσεις ανθρώπους να λένε ανοιχτά ότι συσσωρεύουν πράγματα που δεν χρειάζονται ή ότι «τα παιδιά είναι άπληστα». Ναι, φυσικά, τα παιδιά. Είναι άπληστα από μόνα τους αυτά, δεν έπαιξες ρόλο εσύ. Αλλά έτσι είναι τα θανάσιμα αμαρτήματα, πάντα τα προβάλλεις πάνω στους άλλους για να τα διώξεις από τον εαυτό σου, λες και μπορεί ο καθρέφτης να σε σώσει από το είδωλο σου. Σε καταλαβαίνω όμως, δεν έχεις άλλον τρόπο να εξωτερικεύσεις τη φυσική σου βία –και τα κοινωνικά σου ελαττώματα πρέπει να τα δεις από απόσταση κι εκεί να τα ραπίσεις χωρίς να μείνουν βουρδουλιές στη δική σου πλάτη.
❧
Ο φθόνος έχει ένα καταπληκτικό γνώρισμα, που το φέισμπουκ του δίνει την ευκαιρία να το θέτει σε λειτουργία (φανερά ή κρυφά): έχει ταλέντο να αναγνωρίζει στις συμπεριφορές των χρηστών τα υπόλοιπα έξι θανάσιμα αμαρτήματα, όπως φυσικά και τον εαυτό του. Οι φωτογραφίες φαγητών που ποστάρεις κρύβουν μία Λαίμαργη. Η σέλφι σου ως άνετου συνδαιτυμόνα ενός νομπελίστα ποιητή αποκαλύπτει έναν Αλαζόνα. Η ολόσωμη φωτογραφία σου στην παραλία ανήκει σε μια Ξεδιάντροπη. Η επίδειξη τεκμηρίων ευμάρειας έχει πίσω της έναν Φιλάργυρο. Η φιλαναγνωστική σου φωτογραφία σε καφενείο, Δευτέρα πρωί, ποστάρεται από μία Τεμπέλα. Η εκδήλωση της ολολύζουσας βδελυγμίας σου για μια κοινωνική ομάδα, προέρχεται από έναν τοξικό Οργίλο. Όταν ο τάδε γράψει ευφυή αρνητική κριτική για ένα βιβλίο σου, ο φθόνος θα τον κατηγορήσει για φθθθόνο. Αλλά… μισό λεπτό… μήπως ο φθόνος έχει δίκιο;
❧
Α ναι, ο φθόνος μπορεί όντως να ξετρυπώσει την «κακία», τα αμαρτήματα δεν μπορούν να του κρυφτούν. Σύμφωνα με τον Δάντη, πρόκειται εξάλλου για τον εκφυλισμό μιας δυνάμει θετικής ιδιότητας που κανονικά θα σχετιζόταν με τη χρήση της λογικής. Όμως το μοχθηρό αποπαίδι μιας καλώς εννοούμενης Ζήλιας είναι ιδιαίτερα προσηλωμένο στο να μειώσει τις υπόλοιπες καρδιές, γι’ αυτό, πίσω από τις εκτυφλωτικές μπουγάδες που απλώνονται στα σόσιαλ, εκείνο εντοπίζει τα άπλυτά σου. Το πρόβλημα του φθόνου, αυτό που στη διασταύρωση προς τον Παράδεισο και την Κόλαση τον στέλνει σούμπιτο στην Κόλαση (ενώ θα μπορούσε, ο χαζούλης, να είναι ο Άγιος Πέτρος των αμαρτημάτων, η ταπεινή ζυγαριά του Παραδείσου), είναι ότι διαβάλλει κάθε τι καλό. Δεν επιθυμεί διόλου να αποδώσει δικαιοσύνη, θέλει να υψώσει το καμπούρικο ανάστημά του πάνω στις ποδοπατημένες ζωές μας. Ό,τι καλό συμβαίνει γύρω του το εκλαμβάνει σαν προσωπική προσβολή και θέλει να το διαλύσει. Δεν επιτρέπει την άνθιση της ομορφιάς, την αγαστή συνεργασία, την ανάπτυξη των ιδεών, την παραδοχή της αξίας (των άλλων ούτε φυσικά του ίδιου του ασθενούς), την ισότιμη φιλία, ούτε πρωτίστως την υγιή αυτοταπείνωση που θα έφερνε τον πάσχοντα ιδιοκτήτη του στη σωστή κλίμακα. Διότι φθονεί κανείς όταν νιώθει ότι του αξίζει κάτι περισσότερο. Όταν καταλάβει ότι του αξίζει αυτό που έχει, τότε θα ηρεμήσει και το κουρδισμένο του ερπετό θα βγει από τα φυλλώματα της καρδιάς.
❧
Ή μήπως, κατά βάθος, φθονεί κανείς όταν νιώθει ότι ΔΕΝ του αξίζει κάτι περισσότερο από αυτό που έχει; Αχ, η διαλεκτική της ψυχής και η ναυτία που προκαλεί! Τις μύχιές μας ανασφάλειες ρουφάνε τα θανάσιμα αμαρτήματα, ό,τι κουβαλάμε ως ανεπάρκεια το παίρνουν, το φορτώνουν με έναν εξωσκελετό δήθεν υπεροχής και το στέλνουν στην κοινωνία να σπείρει διχόνοιες.
❧
{Μπορώ παρακαλώ να ανακαλέσω αυτό που έγραψα παραπάνω για τις φωτογραφίες φαγητών; Οι φωτογραφίες φαγητών στα σόσιαλ μίντια ποτέ δεν κατηγορούνται για τίποτα. Στη λαιμαργία ο φθόνος διαβιβάζει ένα αντικολλητικό συγχωροχάρτι. Ο λαίμαργος δεν μοιάζει ποτέ αξιοζήλευτος. Ίσως γιατί αποκαλύπτει το αδυσώπητο κενό μέσα σε όλους μας. Νιώθουμε δέος μπροστά σ’ αυτόν. Όχι ζήλια. Όσο κι αν δείχνει δοσμένος στην τροφική αφθονία, με τη μουσούδα του στουμπωμένη μέσα στο κέρας της Αμαλθείας, ο λαίμαργος είναι η ζουμερή ενσάρκωση του horror vacui· μαζί του στεκόμαστε όλοι εμπρός στο βάραθρο του θανάτου.}
❧
«Ο φθθθόνος και άλλα αμαρτήματα στο φέισμπουκ». Άνετα! Αυτό εδώ το κείμενο γράφεται σαν προσχέδιο ενός κεφαλαίου που θα μπορούσε να έχει παραλειφθεί από το βιβλίο μου R.I.F. Ο θάνατος στο φέισμπουκ (εκδ. Στερέωμα), γι’ αυτό οι λιγοστοί και υπερπολύτιμοι αναγνώστες μου θα αναγνωρίσουν εδώ το ίδιο στυλ, απολύτως σκόπιμο. Γράφω Αύγουστο μήνα εκτός πόλης, χωρίς βιβλιογραφία και με ισχνό Ιντερνέτ, μα η δομή και η μορφή του R.I.F. με συνοδεύουν – ίσως είναι κι ένας τρόπος να βγω απρόσκοπτα και με ασφάλεια προς τη νέα σχολική χρονιά.
❧
Όταν έχεις γίνει αντικείμενο φθόνου στο παρελθόν, η ανάμνηση των επιπτώσεων αυτού του φθόνου είναι κάτι που κρατάς σαν ένα άρρωστο ενθύμιο διαστρεβλωμένης αγάπης. Θα μπορούσα να καταθέσω ενδιαφέρουσες ιστορίες, αλλά ξέρω ότι όταν κάποιος ισχυρίζεται ότι τον έχουν ζηλέψει, γίνεται αυτόματα αντικείμενο φθόνου και πάλι! Είναι ντροπιαστικό αλλά και αληθές ότι ο φθόνος του άλλου είναι για τον αποδέκτη του ένα προσωπικό καύχημα, αφού υπονοεί τις θετικές ιδιότητες για τις οποίες έγινε αντικείμενο ζήλιας. Αυτό όμως συμβαίνει μόνο όταν ο αποδέκτης έχει προχωρήσει αλώβητος και κοιτά τώρα προς τα πίσω. Όταν ζει τον φθόνο του άλλου σε πραγματικό χρόνο δεν προλαβαίνει να καυχηθεί γιατί είναι πολύ απασχολημένος με το να επιβιώσει.
❧
Προς το τέλος του Λυκείου είχα κόψει τα καστανά μαλλιά μου καρφάκια. Μια μέρα πήγα να βρω μια φίλη, συμμαθήτριά μου. Μέχρι τότε ήταν ξανθιά με μπούκλες. Μου άνοιξε την πόρτα του σπιτιού της και ήταν καστανή με καρφάκια. Η καρδιά μου πάτησε σαν φακίρης στα καρφάκια της σαν να μη συνέβαινε τίποτα. Σαν γνήσιος βλάκας κολακεύτηκα από τη μίμηση που εξέλαβα ως θαυμασμό κι έτσι άργησα να ανακαλύψω ότι τα είχε φτιάξει και με το αγόρι μου (που προφανώς μας οδηγούσε όλες ξεβράκωτες στα καρφάκια). Δεν είχα καταλάβει ακόμα με πόσες διαφορετικές κομμώσεις κυκλοφορούσε ο Φθόνος. Ως τότε νόμιζα ότι εμφανιζόταν ξεμαλλιασμένος και με μορφή εχθρική, ενώ όλοι ξέρουμε ότι συχνότερα έχει καθαρά μαλλιά, γυαλιστερά δόντια και πολύ φιλική πρόσοψη.
❧
Ο εμπορικός κινηματογράφος έχει ασχοληθεί με τον φθόνο. Κυρίως με τις ερωτικές του προεκτάσεις. Η θρυλική Νέα γυναίκα μόνη ψάχνει του 1992 αποτυπώνει το πέρασμα από τη συμπάθεια και τη φιλία στον θαυμασμό και την ταύτιση κι από εκεί στη λυσσώδη επιθυμία υποκατάστασης του ατόμου που φθονείται με την καταστροφή του από το άτομο που φθονεί. (Προσοχή, το είδος παρασιτεί και στο φέισμπουκ). Δεν είναι τυχαίο που η αλλαγή κόμμωσης χρησιμοποιείται στο σενάριο, όπως και στη ζωή, κατά την κρίσιμη στιγμή συνειδητοποίησης της αλήθειας. Η μίμηση μοιάζει με την έμπνευση, αλλά δεν είναι το ίδιο. Για να εμπνευστείς από μια προσωπικότητα χρειάζεται να μεσολαβεί ανάμεσά σας κάποια απόσταση, ένας χώρος όπου ο εμπνεόμενος θα αναπλάσει δημιουργικά τα δώρα που του δόθηκαν. Η άκριτη μίμηση ενός οικείου μπορεί όμως να σε φέρει κοντά σε βαθμό συγχώνευσης.
❧
Όσο πιο κοντινό είναι το πρόσωπο που θαυμάζεις τόσο περισσότερο κινδυνεύει να το μισήσεις. Για παράδειγμα, ένας συγγραφέας μπορεί να θαυμάζει έναν άλλο συγγραφέα, φτάνει να είναι νεκρός (ο άλλος, συνήθως) ή να γράφει σε άλλη γλώσσα ή να απέχει πολύ ηλικιακά. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να θαυμάζει έναν άλλο συγγραφέα όταν είναι στην ηλικία του, όταν γράφει στην ίδια γλώσσα και κυρίως όταν είναι ζωντανός.
❧
Θέλω όμως να σημειώσω ότι υπάρχει και μια όμορφη ζήλια που δεν συνηθίζουμε να τη λέμε ζήλια για να μην κλέψουμε από τη γλυκύτητά της· μια κινητήριος δύναμη που γεμίζει αυτούς που τη μοιράζονται με ικανοποίηση –τον έναν τον τροφοδοτεί με όνειρα και τον άλλο με επιβεβαίωση. Συνδέεται με τα πρότυπα που κάποτε, σε νεαρή ηλικία, βρίσκουμε να μας ταιριάζουν και επιθυμούμε να τους μοιάσουμε. Αυτό το συναίσθημα είναι ένα θαυμαστικό ελατήριο που τονώνει τη νεανική φιλοδοξία προς κάποιον στόχο. Γιατί να αρνηθεί κανείς πως οι επιθυμίες μας είναι συνυφασμένες με τους άλλους, πως δεν υπάρχουν χωρίς άλλους; Χωρίς τη ζύμωση και τη σύγκριση δεν προκύπτει η ορμή της προσωπικής ανάπτυξης. Όταν συμβουλεύουμε καλοπροαίρετα τους αγαπημένους μας να μη συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους άλλους, το κάνουμε μόνο και μόνο για να τους διασώσουμε από την υπερβολική επιθυμία, που, αν δεν πάρει τον δρόμο μιας ανεξάρτητης αυτοπραγμάτωσης, ανοίγει την πόρτα τόσο προς την απληστία όσο και προς τον φθόνο. Η μεσαία επιθυμία είναι η καλύτερη, εν Χριστώ αδέλφια μου.
❧
{Ύστερα, αφού έχεις σκάσει κάτω στην τραμπάλα, σηκώνεσαι σιγά σιγά, τινάζεσαι και πλησιάζεις αργά και δήθεν αδιάφορα την τσουλήθρα. Ο Άλλος στέκεται ακόμα ψηλά μειδιώντας, χαιρετάει ευχαριστημένος τους υπόλοιπους χρήστες χαμηλά στα κουνιοτράμπαλα και πιάνει όλο τον χώρο εκεί πάνω. Εσύ πλησιάζεις από πίσω, ανεβαίνεις τα σκαλιά της τσουλήθρας, φτάνεις. «ΤΣΑ!» του λες και του δίνεις μια καλή σπρωξιά. «Αχ, συγγνώμη, ένα φιλικό σκούντημα ήταν, πού να φανταστώ!»}
❧
Ο φθόνος στο φέισμπουκ δεν κοστίζει τόσο ακριβά. Όπως κάθε συναίσθημα που ξυπνά εκεί μέσα, έτσι κι αυτό ξεπετάγεται μεν πιο εύκολα, παραμένει όμως στην επιφάνεια της ψυχής. Άλλοτε, σε μια εποχή που αμυδρά τη θυμόμαστε σαν όνειρο της παιδικής μας ηλικίας, τα συναισθήματα ήθελαν χρόνο να αναπτυχθούν κι επίσης είχαν ανάλογο κόστος. Το να ζηλεύεις απλά, παραδοσιακά, ήταν μια εσωτερική δραστηριότητα πιο συχνή από την κανιβαλική εργασία του φθόνου. Για λόγους αυτοσυντήρησης και με την καθοδήγηση του αλάνθαστου Εγωιστικού Γονιδίου του ανθρώπινου είδους, ο φθόνος έπαιρνε σπάνια απτές διαστάσεις. Αν από κοντά μισιόμασταν τόσο όσο από μακριά, θα είχαμε οδηγηθεί προ πολλού στην εξάλειψη.
❧
Ως εκ τούτου, το φέισμπουκ μπορεί να μας ταλαιπωρεί καθώς μας δείχνει τις επιτυχίες των άλλων σε καθημερινή βάση (όπως αντίστοιχα τις απώλειες), αλλά δεν μας επιτρέπει εύκολα να ταυτιστούμε με ένα προφίλ φίλου τόσο ώστε να επεκταθεί μέσα μας η σκουριά του φθόνου. Βεβαίως, μόνο οι άνθρωποι που έχουν ήδη ένα πάθος μπορούν να υποστούν το γλυκό σπιρούνισμα του ανταγωνισμού. Είτε είσαι λάτρης του fitness είτε θηρευτής σπάνιων βιβλίων είτε συλλέκτης ακριβών παπουτσιών. Αν έχεις επιχείρηση να στηρίξεις ή αν έχεις πνευματικό προϊόν να επιδείξεις ή αν έχεις ιδιαίτερη μοναξιά να ξεγελάσεις, θα βρεις μια θέση στην καρδιά σου για να χωρέσεις την κατάρα της σύγκρισης των δικών σου κατορθωμάτων με των άλλων.
❧
Μην παρεξηγηθώ: δεν εννοώ πως λείπει ο φθόνος στο φέισμπουκ. Απεναντίας, υπάρχει και μάλιστα μπόλικος, αλλά είναι περισσότερο οριζόντιος απ’ όσο κάθετος. Είναι γενικευμένος αλλά παραμένει στην πιο ήπια μορφή του. Μέχρι –αλίμονο– τη στιγμή που κάποιος θα πάρει κάτι πολύ προσωπικά.
❧
Η ΣΤΟΚΕΡ
Τι ωραία είσαι! Σε θαυμάζω ειλικρινά.
Είσαι ένα πλάσμα που κατέβηκε από τ’ άστρα.
Μπροστά στα ποστ σου λιώνω καθημερινά
(βρε δε γαμιέσαι, έχεις καταλήξει γλάστρα).
Ξέρεις, κι εγώ γράφω από πολύ πολύ μικρή
Κι οι δυο μας έχουμε παρόμοιο ταλέντο.
Ό,τι ποστάρεις κατεβάζω αυθωρεί
(στα ποδαράκια σου να έριχνα τσιμέντο…)
Σε αδικήσαν στα βραβεία, να το ξέρεις.
Άκουσα που ʼλεγαν… πως διόλου δεν αξίζεις,
πως είσαι ανόητη
και βλήμα,
σκρόφα,
τέρας.
Αχ, να βρισκόμασταν να σε παρηγορούσα!
Είσαι οικογένεια και φίλη μου και μούσα.
Ας μη με ξέρεις, και τι σημασία έχει;
Η επιρροή της μιας στην άλλη δεν προέχει;
Στα είπα μόνο, βρε, για να σε προστατεύσω
(πόσο πιο εύστοχα, Θεέ μου, να στοχεύσω!)
❧
Ο φθόνος στην πλατφόρμα έχει την ευκαιρία να γίνει άποψη. Να φορέσει τα επίσημά του. Δεν είναι δα και καμία αποκάλυψη ότι ξέρει να κρύβεται πίσω από την πολιτική, από τη θρησκεία, από τη φιλοσοφία, από την αισθητική. Για παράδειγμα, μπορεί όντως μια συγκεκριμένη μεταμοντέρνα παράσταση στην Επίδαυρο να είναι κάτι το ακραία κακόγουστο, αλλά όταν μαζεύεται όχλος για να κατασπαράξει τον δημιουργό, αυτό δείχνει ότι το μένος συσσωρευόταν εδώ και καιρό ενάντια σε κάποιον που υπερτιμήθηκε. Αλλά ποιος λέει ότι υπερτιμήθηκε; Σαν να υπάρχει ένα όριο επιτυχίας που μπορεί να γίνει ανεκτό από τον όχλο (ο οποίος περιέχει και τους θαυμαστές). Σαν να μην είναι το περιεχόμενο της δουλειάς αυτό που βγάζει τον όχλο από τα ρούχα του, αλλά ο βαθμός επιτυχίας/αναγνωρισιμότητας του δημιουργού. Και άρα, σαν η επιτυχία να είναι η υπέρτατη τιμή, που δεν ανέχεται ο όχλος να αποδίδεται σε κάποιον. Αυτό που ενοχλεί στ’ αλήθεια, δυστυχώς, δεν είναι η κακή ποιότητα. Και κάπου εκεί, πάνω στο όριο της ανοχής του θαυμαστικού κοινού εμφανίζεται και η χειρότερη κατ’ εμέ εκδοχή του φθόνου στα σόσιαλ μίντια: η δολοφ(θ)ονία χαρακτήρων.
❧
Η εκτόνωση που προσφέρει το εξιλαστήριο θύμα σε όλους τους υπόλοιπους είναι αναμφίβολη. Τα ρίχνεις σε έναν, σε ακολουθεί ραγδαία ένα καραβάνι μισητών και οι υπόλοιποι ζουν ειρηνικά εις βάρος του μαύρου προβάτου, το οποίο συνήθως έκανε το λάθος να έχει γίνει διάσημο στο μαντρί. (Είναι φοβερό ότι δεν έχουμε ακόμα καταλάβει τη φρίκη του να είναι κανείς διάσημος).
❧
Ας περάσουμε σε κάτι άλλο. Όταν ήμουν έγκυος ανακάλυψα ένα αμάρτημα-παρακλάδι του φθόνου. Το ονόμασα Περιφθόνηση και από τότε το παρατηρώ συχνά. Είναι το παράδοξο του να περιφρονείς κάποιον για ένα καλό του γνώρισμα. Η πιο απλή, λαϊκή του έκφραση είναι το «μμμ, σιγά μωρέ το ωραίο μπούστο, σαν μαραμένες καμπάνες είναι» ή «μμμ, σιγά την πρωτοποριακή γραφή, είναι εντελώς επιδειξιομανής» (Πάντα ξεκινάει με «μμμ»). Η περιφθόνηση της οποία έγινα θύμα, έγινε αντιληπτή όταν ένας φίλος διανοούμενος άρχισε να με κοιτάει με υψωμένο φρύδι και κυρτωμένο χείλος (άγαρμπη μετάφραση των: highbrow και curl one’s lip) και να με αντιπαθεί όσο περισσότερο φούσκωνε η κοιλιά μου. Εδώ όμως μπαίνουμε σε δύσκολα ψυχαναλυτικά μονοπάτια και δεν με παίρνει να εισαγάγω τον «φθόνο του μ**νιού» που τόσοι άνδρες βιώνουν.
❧
Ας ηρεμήσουμε.
❧
{Το αεράκι γύρω μου κινεί τα φύλλα της καρυδιάς. Μια γέρικη αγριαχλαδιά έχει γεμίσει την πίσω αυλή με μικρούς καρπούς. Η φουντουκιά παραμεγάλωσε και κρύβει τη σειρά με τις δαμασκηνιές που φέτος έμειναν άτεκνες. Η κερασιά είναι ένα θαύμα, ακούμπησε κάτω ένα της κλαρί κι αυτό έβγαλε ρίζες! Ο ήλιος φωτίζει τα κεραμίδια και ο μαντεμένιος κόκορας στην καμινάδα ατενίζει. Από δω δεν φαίνεται ίχνος τραμπάλας ή τσουλήθρας. Μετά το μεσημέρι συνήθως βρέχει. Όλα τα πάθη ξεπλένονται.}
Αύγουστος 2023
