Μαρία Α. Ιωάννου

Τον καινούργιο γείτονα τον λένε Κάφκα

Μου το επιβεβαίωσε η Eύα στο bio market, σπρώχνοντας μια κούτα μανιτάρια πλευρώτους στο πλευρό μου. «Σιγά, Χριστιανή μου», της είπα, κι εκείνη το πήρε προσωπικά, μάλλον επειδή είναι άθεη, πάντως μου έκανε φοβερή εντύπωση με πόση φυσικότητα ξεστόμισε το όνομά του (μάλιστα χασκογελούσε), λες και δεν είχε ιδέα πως ο Κάφκα έφερε επανάσταση στη λογοτεχνία, συντρίβοντας τόσα κλισέ, μπορεί και καταλάθος! Είμαι μεγάλη φαν, η αλήθεια, κι έχω την τάση να βλέπω σημάδια παντού (ακόμη κι η θρησκεία μας πιστεύει στο μάτι), οπότε δεν άργησα να σκεφτώ πως κάποιος κλώνος από το καφκικό σύμπαν προσγειώθηκε στη νέα γειτονιά μου για να φέρει άλλο αέρα (εκτός από μαύρο χρήμα), μα πρωτίστως για να μου παραδώσει ένα άκρως προσωπικό μήνυμα: πως δεν χαράμισα τα καλύτερά μου χρόνια στην Εθνική Βιβλιοθήκη διαβάζοντας συγγραφείς που ήθελαν να κάψουν τα γραπτά τους. Τελοσπάντων, τόσο πολύ ενθουσιάστηκα με τον γείτονα που τον έλεγαν Κάφκα, που αγόρασα κιάλια τελευταίας τεχνολογίας για να παρακολουθώ τις κινήσεις του, αφήνοντας τη φαντασία μου αχαλίνωτη και καταγράφοντας τα πάντα σε ένα εκτενές γράμμα προς τον πολυαγαπημένο μου πατέρα. Ένας ξάδερφος, επίσης βιβλιοφάγος, από Καλαμαριά (ζει στην οδό Μεταμορφώσεως, πόσα σημάδια πια!), μου είπε πως το συγκεκριμένο γράμμα κάνει για μπεστ σέλερ και πως θα βγάλω μια περιουσία αν αποφασίσω να γίνω κι εγώ συγγραφέας όπως ο Κάφκαξ (αυτό παθαίνει ένας Κάφκα άμα καταπιεί έναν Αστερίξ, συμπλήρωσε αστειευόμενος). Πάντως, για να φανταστείτε σε τι τρελές ακρότητες έφτασα, όποτε ο γείτονας μάζευε την αλληλογραφία του εγώ σκεφτόμουν πως λάμβανε εξώδικα (προφανώς επηρεασμένη από τη Δίκη) και πως ο υπερφωτισμένος πύργος που βλάστησε απέναντι από το παράθυρο της κουζίνας μου ήταν κι αυτός καφκικό σημάδι (και ο πύργος και ο γείτονας εμφανίστηκαν το ίδιο ακριβώς διάστημα, τυχαίο;). Με κάθε κατσαρίδα που έβλεπα ένιωθα μια ανατριχίλα που δεν περιγράφεται (καμία σχέση με την αηδία που νιώθει ο μισός πληθυσμός), φανταζόμουν πως μικροσκοπικά ευφυή πλάσματα έκαναν κατάληψη στο σπίτι μου (τα ονόμασα καφκάκια) και πως αντί να κατρακυλήσουν σε κάποιο υπόγειο (μα τι δουλειά έχει εδώ ο Ντοστογιέφσκι;), με επισκέπτονταν για να μου μεταφέρουν μηνύματα για τη νέα μου ζωή όπως… καφκάκι 1: «όποτε νιώσεις πως η ύπαρξη είναι παράλογη, διάβασε κείμενα του πατέρα μας», καφκάκι 2: «μη φοβού τη μεταμόρφωσή σου σε γεροντοκόρη, ξαναγίνε καταπιεσμένη κόρη», καφκάκι 3: «ακόμη λίγα χρόνια στο νησί, θα μιλάς τα κυπριακά φαρσί», καφκάκι 4: «αν νομίζεις πως ο πόλεμος είναι μυθοπλασία τρόμου, άνοιξε μια τρύπα και πέσε μέσα» και άλλα πολλά που τα κατέγραφα στο σημειωματάριό μου μα δεν τα θυμάμαι τώρα, γιατί η Καφκίαση συνοδεύεται από διάφορα ψυχοσωματικά και, ενίοτε, από κενά μνήμης. Πάντως, εκπέμπει μια γοητευτική αύρα ναφθαλίνης όποτε κυκλοφορεί στη γειτονιά κι έχει κι ένα αγοραφοβικό περπάτημα, σαν να βρίσκεται υπό την επήρεια μιας παλιομοδίτικης απελπισίας, ή κάτι τέτοιο, ενώ τα βράδια, πριν κλείσει την κουρτίνα του σαλονιού του, καρφώνει τον γυάλινο πύργο απέναντι με ένα βλέμμα απόκοσμο, κούφιο σχεδόν, λες και συνομιλεί με τον Χάρο. Ένα βράδυ, μάλιστα, τον είδα να παλεύει με τον εαυτό του (η μισή του κουρτίνα ήταν κλειστή, μπορεί να πάλευε και με τη σκιά του). Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα, ήμουνα σίγουρη πως ο γείτονας ήταν πράγματι μετεμψύχωση του Κάφκα, γιατί αν ο Κάφκα δεν πάλευε με τον εαυτό του δεν θα μας χάριζε τόσο μοναδικά γραπτά, κι ούτε θα πέθαινε τόσο πικραμένος από την εποχή του.

Η Εύα, όμως, που πάντα χτυπά εκεί που δεν το περιμένεις και που ανακάλυψε αποφθέγματα του Κάφκα στο διαδίκτυο, έμαθε τελικά όλη την αλήθεια και μου τη μετέφερε με τόνο επικριτικό και λίγα ώριμα αβοκάντο παραμάσχαλα (μην το δοκιμάσετε), πως ο γείτονας δεν είναι ο Κάφκα στη σύγχρονη εποχή τελικά, ούτε η κυπριακή βερσιόν του. Εν ολίγοις, δεν είναι Κάφκα το πραγματικό του όνομα, απλά η γυναίκα του, η οποία φαίνεται να μην του έχει συγχωρέσει μια πρόσφατη προδοσία, τον αποκαλεί έτσι για να τον βασανίζουν ασύστολα οι τύψεις. Άλλωστε την έχουμε ακούσει όλοι στη γειτονιά να φωνάζει: Κάφκα, μαγείρεψε! Κάφκα, κάνε μου μασάζ! Κάφκα, τι δώρο θέλεις για τα Χριστούγεννα! και διάφορα τέτοια, μα όπως φαίνεται καθόλου δεν αναφέρεται στον Κάφκα τον συγγραφέα, ή σε κάποιον συνονόματό του έστω, αλλά άκου να δεις, απίστευτο, στην «κάφκα» όπως χρησιμοποιείται στα κυπριακά, την κάφκα του γείτονα, δηλαδή την ερωμένη.

«το να θέλει να είναι κανείς άνθρωπος σημαίνει
να επιδιώκει συνέχεια τη συναναστροφή
μιας αξίας που του είναι ξένη»
Κύλιση στην κορυφή